towaroznawstwo

 


 

3.5. Oznaczanie właściwości wytrzymałościowych gumy przy rozciąganiu

Podstawowe definicje

Długość odcinka pomiarowego wiosełka,
Początkowa odległość między punktami odniesienia w obrębie długości zwężonej części próbki do badań w kształcie wiosełkapróbka do rozciągania, wykorzystywana podczas pomiaru wydłużenia.

Naprężenie przy rozciąganiu, S
Naprężenie przyłożone do próbki do badań w celu jej wydłużenia. Oblicza się je jako siłę odniesioną do jednostki powierzchni początkowego przekroju poprzecznego odcinka pomiarowego.

Wydłużenie, E
Wyrażone w procentach wydłużenie odcinka pomiarowego próbki do badań, spowodowane naprężeniem przy rozciąganiu.

Wytrzymałość na rozciąganie,TS [MPa]
Maksymalne naprężenie przy rozciąganiu, zarejestrowane podczas rozciągania próbki do badań do chwili jej zerwaniawykres rozciągania. Wytrzymałość na rozciąganie wyraża sie w MPa i oblicza stosując wzór:

TS=Fm/Wt Fm - maksymalna zarejestrowana siła, N
W - szerokość zwężonej części wykrojnika, mm
t - grubość odcinka pomiarowego, mm


Wytrzymałość na rozciąganie przy zerwaniu, TSb [MPa]
Naprężenie przy rozciąganiu, zarejestrowane w chwili zerwania, wyrażone w MPa i obliczone według równania:

TSb=Fb/(W*t) Fb - siła zarejestrowana w chwili zerwania, N
W - szerokość zwężonej części wykrojnika, mm
t - grubość odcinka pomiarowego, mm


Wydłużenie przy zerwaniu, Eb [%]
Odkształcenie odcinka pomiarowego podczas rozciągania, w chwili zerwania. Wyrażone w procentach i obliczane zgodnie z równaniem:

Eb=(100*(Lb-L0))/L0 Lb - długość odcinka pomiarowego w chwili zerwania, mm
L0 - początkowa długość odcinka pomiarowego, mm


Naprężenie przy określonym wydłużeniu, Se [MPa]
Naprężenie przy rozciąganiu odcinka pomiarowego niezbędne do osiągnięcia określonego wydłużenia.

Se=Fe/(W*t) Fe - siła zarejestrowana przy określonym wydłużeniu, N
W - szerokość zwężonej części wykrojnika, mm
t - grubość odcinka pomiarowego, mm


Wydłużenie przy określonym naprężeniu, Es [%]
Odkształcenie odcinak pomiarowego podczas rozciągania, w przypadku gry próbka do badań rozciągana jest do określonego naprężenia.

Es=(100*(Ls-L0))/L0 Ls - dł. odcinka pomiarowego przy określonym naprężeniu, mm
L0 - początkowa długość odcinka pomiarowego, mm


Wartoć siły Fe, w niutonach, przy której należy zapisać wartość zmierzonego wydłużenia, należy obliczyć stosując równanie:

Fe=Se*W*t Se - określona naprężenie, MPa


Naprężenie przy rozciąganiu na granicy plastyczności, Sy [MPa]
Naprężenie przy rozciąganiu, odpowiadające pierwszemu punktowi na krzywej naprężenie-okształcenie, po którym dalszy wzrost odkształcenia przebiega bez wzrostu naprężenia. Punkt ten może odpowiadać albo punktowi przegięcia albo punktowi maksimum.
Wartość naprężenia przy rozciąganiu na granicy plastyczności Sy należy obliczyć z wartości siły zarejestrowanej na granicy plastyczności stosując równanie:

Sy=Fy/(W*t) Fy - siła zarejestrowana na granicy plastyczności, N


Wydłużenie na granicy plastyczności, Ey [%]
Odkształcenie podczas rozciągania, odpowiadające pierwszemu punktowi na krzywej naprężenie-odkształcenie, po którym dalszemu wzrostowi odkształcenia nie towarzyszy wzrost naprężenia.

Ey=(100*(Ly-L0))/L0 Ly - dł. odcinka pomiarowego na granicy plastyczności, mm
L0 - początkowa długość odcinka pomiarowego, mm


Wykonanie pomiaru wytrzymałości na rozciąganie

  1. Nanieść na próbkę kreski ograniczające odcinek pomiarowy L0
    (w czasie znakowania próbka do badań nie powinna być naprężona).
  2. Za pomocą grubościomierza zmierzyć grubość w części środkowej oraz na obu końcach odcinka pomiarowego. Do obliczenia pola przekroju poprzecznego należy przyjąć wartość mediany z tych trzech pomiarów.
  3. Jako szerokość próbki do badań należy przyjąć odległość między krawędziami tnącymi zwężonej części wykrojnika. Odległość tę należy zmierzyć z dokładnością do 0,05 mm.
  4. Wiosełko do badań umieścić w maszynie do badania wytrzymałości, upewniając się, że końcówki z równoleglymi bokami są symetrycznie zamocowane w uchwytach, tak aby rozkład naprężeń podczas rozciągania był równomirny na całym przekroju poprzecznym.
  5. Włączyć urządzenie.
  6. Po zerwaniu próbki odczytać wartość siły, przy której nastąpiło zerwanie próbki [N].
  7. Ze skali aparatu odczytać długość odcinka pomiarowego w chwili zerwania Lb.
  8. Wykonać 3 pomiary na 3 próbkach wykonanych z tego samego materiału.
  9. Każdą próbkę do badań, która pęknie poza odcinkiem pomiarowym, należy odrzucić i przeprowadzić ponowne badanie na dodatkowej próbce.
  10. Otrzymane wyniki pomiarów zamieścić w tabeli:

Wymiary próbki [mm] W · t [mm²] Fb [N] Lb [mm] TSb [MPa] Eb [%]
W t L0


Zakres materiału wymagany do zaliczenia

Należy zapoznać się z normą PN-ISO 37:1998 Oznaczanie właściwości wytrzymałościowych przy rozciąganiu.


Aktualizowano: 2010-01-30 19:48:07 :: http://bianda.cba.pl/tppch/

do góry strony

 

Legenda :: odnośnik globalny :: odnośnik lokalny :: podpowiedź


Strona nie reprezentuje Katedry, Pracowni ani żadnej innej jednostki organizacyjnej Uczelni. Nie zawiera surowców modyfikowanych genetycznie, enzymów, syntetycznych środków barwiących i zapachowych. Wykonana została z materiałów pochodzących z recyklingu. Przy jej tworzeniu nie ucierpiała żadna żywa istota.


Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Zobacz szczegóły.