5.1.2. Procesy schnięcia z udziałem tlenu

Materiały błonotwórcze podlegające tym procesom to głównie oleje roślinne, produkty modyfikacji tych olejów innymi związkami lub żywice syntetyczne modyfikowane olejami lub pochodnymi olejów.

Rolę składnika aktywnego stanowi tu olej lub produkt jego wstępnej przemiany. Są to procesy samoutleniania (autooksydacja) oraz polimeryzacja tlenowa (oksypolimeryzacja) i addycyjna substancji błonotwórczej.

Olej roślinny zawarty w farbach olejnych w trakcie wysychania reaguje z tlenem zawartym w powietrzu. Oleje roślinne zawierają głównie trójglicerydy nienasyconych kwasów tłuszczowych (utlenieniu ulega łańcuch nienasyconego kwasu tłuszczowego, najczęściej w miejscu grup metylenowych z wytworzeniem wodoronadtlenku). Wynikiem tej reakcji chemicznej jest wysycenie podwójnych wiązań kwasów tłuszczowych zawartych w oleju i w rezultacie zestalenie powłoki. Do wyrobów olejnych zwykle dodaje się związki metali, które działają jako katalizatory reakcji utwardzania olejów roślinnych.

W efekcie działania tlenu w powłoce znajdują się też różnorodne produkty powstałe w wyniku reakcji łańcuchowej występujące w różnych stadiach wzrostu cząsteczki. Oddziaływanie tlenu na powłokę nie ustaje po wyschnięciu powłoki, ponieważ pod wpływem tlenu zachodzą procesy degradacji łańcuchów polimeru.

Przykłady wyrobów utwardzanych zgodnie z powyższym mechanizmem: niemodyfikowane oleje wysychające, alkidy, alkidy silikonowe, estry epoksydowe, oleożywiczne fenole.

Powłoki tego typu bardzo dobrze zwilżają powierzchnie i zachowują się nieźle w łagodnych warunkach atmosferycznych. Estry epoksydowe odznaczają się dodatkowo pewną odpornością chemiczną. Nie należy ich mylić z dwuskładnikowymi żywicami epoksydowymi twardniejącymi chemicznie. Powłoki fenolowe oleożywiczne są jedynymi wyrobami olejnymi, które mogą być stosowane skutecznie pod wodą.

Aktualizowano: 2010-01-31 01:08:40 :: http://bianda.cba.pl/tppch/